Het verschil tussen een arbeidsmigrant en een kennismigrant ligt vooral in het opleidingsniveau, salaris en de voorwaarden waaronder ze in Nederland mogen werken. Een arbeidsmigrant is iemand die naar Nederland komt voor werk in verschillende sectoren, vaak met praktische vaardigheden op mbo-niveau of lager. Een kennismigrant daarentegen is een hoogopgeleide specialist met minimaal een bachelor- of masterdiploma die onder speciale regelingen valt met versnelde procedures en hogere salariseisen.
Wat zijn arbeidsmigranten en kennismigranten precies?
Arbeidsmigranten zijn werknemers die naar Nederland komen om te werken in sectoren zoals techniek, transport, logistiek of productie. Deze groep bestaat uit vakmensen met verschillende opleidingsniveaus, van ongeschoolde arbeiders tot ervaren specialisten met een mbo-diploma. Ze komen vaak uit EU-landen en vullen belangrijke tekorten op de Nederlandse arbeidsmarkt op.
Kennismigranten zijn hoogopgeleide professionals die specifieke expertise meebrengen die schaars is in Nederland. Denk aan wetenschappers, IT-specialisten op universitair niveau, artsen of managers. Deze groep valt onder de kennismigrantenregeling, een speciale procedure die het voor Nederlandse werkgevers makkelijker maakt om talent van buiten de EU aan te trekken.
Het belangrijkste verschil zit in de toegang tot de arbeidsmarkt. EU-arbeidsmigranten hebben vrij toegang tot de Nederlandse arbeidsmarkt, terwijl kennismigranten van buiten de EU een werkvergunning nodig hebben. Binnen de EU kunnen hoogopgeleide werknemers ook als arbeidsmigrant werken, maar werkgevers kiezen soms toch voor de kennismigrantenregeling vanwege de voordelen bij het aantrekken van niet-EU talent.
Welke opleidingseisen gelden voor arbeidsmigranten en kennismigranten?
Voor arbeidsmigranten gelden geen specifieke opleidingseisen vanuit de overheid. Je kunt als arbeidsmigrant in Nederland werken met elk opleidingsniveau, van basisonderwijs tot universitair geschoold. Werkgevers bepalen zelf welke kwalificaties ze vragen. Voor technisch personeel zoals lassers of CNC-operators vragen werkgevers vaak een relevante mbo-opleiding of werkervaring.
Kennismigranten moeten daarentegen minimaal een bachelor- of masterdiploma hebben. Dit diploma moet erkend zijn en aansluiten bij de functie. Voor recent afgestudeerden gelden andere regels: zij kunnen onder de zoekjaarregeling een jaar in Nederland blijven om werk te zoeken na hun studie aan een Nederlandse universiteit.
Het opleidingsniveau bepaalt dus direct welke route je kunt volgen. Met een praktijkopleiding of mbo-diploma kom je meestal als arbeidsmigrant naar Nederland. Met een universitaire opleiding kun je kiezen: als EU-burger kun je als arbeidsmigrant werken, maar voor niet-EU burgers is de kennismigrantenregeling vaak de enige optie voor hoogopgeleid werk.
Hoe verschillen de salariseisen tussen beide groepen?
Voor arbeidsmigranten geldt het Nederlandse minimumloon als ondergrens. Sinds januari 2024 is dit €13,27 per uur voor werknemers van 21 jaar en ouder. Jongere werknemers krijgen een lager minimumjeugdloon. In de praktijk verdienen arbeidsmigranten vaak meer, vooral in sectoren met personeelstekorten zoals techniek of transport.
Kennismigranten moeten veel meer verdienen. Voor 2024 gelden deze minimale bruto maandsalarissen:
| Leeftijdscategorie | Minimaal maandsalaris 2024 |
|---|---|
| 30 jaar en ouder | €5.331 |
| Jonger dan 30 jaar | €3.909 |
| Recent afgestudeerden (zoekjaar) | €2.801 |
Deze bedragen worden jaarlijks geïndexeerd en liggen ver boven het minimumloon. Het salarisverschil weerspiegelt het verschil in schaarse expertise: kennismigranten brengen specialistische kennis mee die moeilijk te vinden is op de Nederlandse arbeidsmarkt. Voor arbeidsmigranten gelden marktconforme salarissen die per sector verschillen.
Wat zijn de verschillen in verblijfsvergunningen en procedures?
EU-arbeidsmigranten hebben geen verblijfsvergunning nodig om in Nederland te werken. Ze kunnen direct beginnen en hoeven alleen een BSN aan te vragen bij de gemeente. Na vijf jaar ononderbroken verblijf kunnen ze een vergunning voor onbepaalde tijd EU aanvragen, maar dit is niet verplicht.
Voor kennismigranten van buiten de EU werkt het anders. Zij hebben een gecombineerde vergunning voor verblijf en arbeid (GVVA) nodig. De werkgever moet erkend referent zijn bij de IND en vraagt de vergunning aan. Deze versnelde procedure duurt meestal twee weken, terwijl een reguliere arbeidsvergunning tot vijf weken kan duren.
De verblijfsvergunning voor kennismigranten geldt maximaal vijf jaar en is gekoppeld aan de werkgever. Bij verandering van baan moet een nieuwe aanvraag worden ingediend, tenzij de nieuwe werkgever ook erkend referent is. Na vijf jaar kunnen kennismigranten een permanente verblijfsvergunning aanvragen, waarbij ze moeten voldoen aan inburgeringseisen.
Belangrijkste verschillen tussen arbeidsmigranten en kennismigranten samengevat
De kernverschillen tussen arbeidsmigranten en kennismigranten zitten in vijf gebieden:
- Opleiding: Arbeidsmigranten kunnen elk opleidingsniveau hebben, kennismigranten minimaal bachelor
- Salaris: Arbeidsmigranten verdienen minimaal minimumloon, kennismigranten minimaal €3.909-€5.331 per maand
- Procedure: EU-arbeidsmigranten werken zonder vergunning, kennismigranten via erkend referent met versnelde procedure
- Flexibiliteit: Arbeidsmigranten kunnen vrij van baan wisselen, kennismigranten zijn gebonden aan hun werkgever
- Doelgroep: Arbeidsmigranten vullen praktische functies, kennismigranten brengen schaarse expertise
Voor werkgevers hangt de keuze af van de functie en herkomst van de kandidaat. Voor praktische functies en EU-burgers is de arbeidsmigrantenroute het eenvoudigst. Voor hoogopgeleide functies en niet-EU burgers biedt de kennismigrantenregeling de snelste toegang tot talent.
Bij Eastmen ondersteunen we bedrijven bij het aantrekken van beide groepen. Onze expertise ligt vooral bij EU-arbeidsmigranten in techniek, transport en logistiek. We regelen alles van werving tot huisvesting, zodat nieuwe medewerkers direct productief kunnen zijn. Of je nu arbeidsmigranten of kennismigranten zoekt, we helpen je graag de juiste match te maken. Neem contact met ons op voor persoonlijk advies over de beste aanpak voor jouw situatie.
